3 طرح ملی برای بازگشت مساجد به دوران باشکوه
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۹۱۶۱۴
به گزارش خبرنگار حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس، چندی پیش گزارش‌هایی با عناوین «طلبه‌ها دوست ندارند امام جماعت شوند!» و «۸۳ درصد مساجد تهران نماز جماعت صبح ندارند» منتشر کردیم که واکنش‌های بسیاری در سطح حوزه علمیه و در میان مردم داشت. این گزارش‌ها مشکل اصلی مساجد در سال‌های اخیر را نداشتن امام جماعت عنوان کردند که موجب انفعال و کم‌کاری مساجد شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تربیت امام جماعت مسجد، وظیفه حوزه علمیه است
حجت الاسلام حسین ملانوری، معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در این خصوص اظهار داشت: رسالت اصلی حوزه علمیه، تربیت طلاب برای همه وظایف حوزه دین است که برعهده علما گذاشته شده است. یکی از مهمترین آن‌ها حضور در مساجد و تبلیغ در این خانه‌های خداست. طلبه‌ها در مساجد به عنوان امام جماعت و مدیر فرهنگی محله فعالیت می‌کنند که تربیت آنان برعهده حوزه است.
حجت‌الاسلام حسین ملانوری، معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه
وی افزود: اصل درس حوزه علمیه این است که فرد، دین را بفهمد و در آن مطالعه و پژوهش کند و این رسالت اصلی حوزه است. اما برای تربیت امام جماعت، تبلیغ و مدیریت مسجد هم حوزه برنامه‌های مخصوصی دارد.
برنامه‌های آموزشی حوزه برای تربیت امام جماعت
ملانوری گفت: در رشته گرایش‌های علمی حوزه علمیه، رشته گرایش مسجد را داریم که در سطح ۳ به طلبه‌ها ارائه می‌شود. در این رشته، آموزشهای لازم به طلبه‌ها برای مدیریت مسجد ارائه می‌شود. همچنین در قالب آموزشهای کاربردی و مهارتی نیز درس‌های متعددی برای فعالیت در مسجد هم مدیریت و هم تبلیغ به طلاب ارائه می‌شود. طلبه‌های علاقه‌مند می‌توانند در این زمینه‌ها علوم مورد نیاز را تحصیل کنند.
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه افزود: علاوه بر این آموزش‌ها، افرادی که در عرصه تبلیغ وارد می‌شوند، برای حضور در طرح هجرت یا دیگر برنامه‌های تبلیغی در مساجد، آموزش مدیریت مسجد و ارتباط با دیگران را هم کسب می‌کنند.
طلبه‌ها بر اساس علاقه و توانمندی خود مشغول به کار می‌شوند
وی در پاسخ به این سوال که این روزها از حوزه خبر می‌رسد که طلبه‌ها علاقه‌ای به حضور در مسجد ندارند و بیشتر دنبال حضور در آموزش و پرورش و ادارات هستند، گفت: حوزه علمیه طلبه‌ها را تشویق می‌کند تا وارد عرصه تبلیغ و مسجدداری شوند. مهمترین نقش یک طلبه، امام جماعتی در مسجد است؛ زیرا مسجد پایگاه اصلی توحید و تقوای الهی است. معاونت تبلیغ هم برای این امر مشوق‌هایی در نظر گرفته است.
ملانوری ادامه داد: طلبه‌ها براساس کارویژه، علاقه و توان خود وارد عرصه‌های مختلف می‌شوند. برخی به عنوان معلم دینی و قرآن یا مربی پرورشی وارد آموزش و پرورش می‌شوند. برخی دیگر در سازمان‌ها و نهادهایی که حضور طلاب ضروری است، وارد می‌شوند. افرادی هم وارد عرصه تبلیغ می‌شوند و مسجد را محور و پایگاه فعالیت‌های خود قرار می‌دهند. تمام این عرصه‌ها ضروری و لازم است. این انتخاب‌ها براساس علایق است و اجباری وجود ندارد.
کمبود طلبه در حوزه‌های علمیه داریم
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه مهمترین معضل و مشکلی که وجود دارد، این است که طلبه مورد نیاز برای حضور در عرصه‌های مختلف نداریم، گفت: در سال‌های اخیر مشکل اساسی حوزه علمیه، کمبود طلبه است و ما نمی‌توانیم برای عرصه‌های مورد نیاز، طلبه تأمین کنیم. از خانواده‌های متدین و مذهبی درخواست داریم تا فرزندان خود را به سمت حضور و تحصیل در حوزه علمیه تشویق کنند.
۷۳۰۰ طلبه امسال در قالب طرح هجرت به مساجد رفتند
وی گفت: با همه این کمبودها و مشکلات در سال گذشته ۳۳۰۰ طلبه و امسال تاکنون ۷۳۰۰ طلبه در طرح هجرت برای تبلیغ حضور پیدا کردند. در این طرح، تبلیغ با محوریت مسجد انجام می‌شود. طلبه به عنوان امام جماعت مسجد، فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی محله را در قالب طرح «مسجد تراز» در دست می‌گیرد.
ملانوری افزود: طرح هجرت در ۳ قالب برگزار می‌شود. اول تمام وقت که طلبه به همراه خانواده‌اش حداقل یک سال در منطقه‌ای برای تبلیغ حضور پیدا می‌کند و ۲۴ ساعته در مسجد به فعالیت می‌پردازد. مدل دوم پاره وقت است که طلبه حداقل یک سال، بخشی از زمان خود در روز را به تبلیغ در مسجد اختصاص می‌دهد. در نهایت مدل سوم ساعتی است که طلبه بخشی از ساعات خود را به فعالیت تبلیغی اختصاص می‌دهد. در مدل سوم، شرط زمانی مثلاً یک ساله وجود ندارد.
مردم برای تبلیغ دین کمک کنند
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه در پاسخ به این سوال که حوزه از امامان جماعت مساجد چه حمایت مالی می‌کند، گفت: حوزه علمیه در قالب طرح هجرت در حد توان کمک مالی به روحانیون دارد، اما بودجه ما هم محدود است. از گذشته، تبلیغ امری مردمی بوده است و مردم حامی طلبه‌ها بودند. در حال حاضر هم نباید کمک‌های مردمی برای تبلیغ دین کاهش یابد.
وی اضافه کرد: برای توانمندسازی امام جماعت موجود در مساجد هم مجتمع آموزش کاربردی و مهارتی حوزه علمیه آماده پذیرش و ارائه خدمات به آنان است. در حال حاضر بیش از ۲۰۰ دوره آموزشی در این مجتمع تعریف شده و دوره‌های متعددی نیز به صورت مجازی تهیه شده است که افراد می‌توانند این دوره‌ها را بگذارنند.
اگر کارکردهای مسجد فعال شود، رفت و آمد مردم هم بیشتر می‌شود
ملانوری در پاسخ به این سوال که این روزها بسیاری از کم‌کاری مساجد انتقاد دارند، حوزه برای برون رفت مساجد از این وضعیت چه برنامه و پیشنهادی دارد، گفت: مشکل امروز مساجد کشور نداشتن امام و روحانی است، اگر هم روحانی داشته باشند، تمام وقت نیست. یعنی امام از ۲۴ ساعت روز تنها ۲ ساعت در مسجد حاضر است و آن هم برای اقامه نماز است. مسجد براساس قرآن و روایات اهل بیت(ع) کارکردهای متعددی دارد. اقامه نماز جماعت یکی از کارکردهای مهم اما حداقلی آن است.
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه ادامه داد: براساس تاریخ اسلام، مسجد دارای کارکردهای عبادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، ارتباطی و حتی رسانه‌ای است که از ابتدای اسلام بوده است. در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی هم مساجد همین رویکردها و کارکردها را داشتند، اما به مرور افول کرد. اگر مسجد مجدداً همین کارکردها و فعالیت‌ها را داشته باشد، قطعاً رفت و آمد مردم هم در مساجد بیشتر خواهد شد.
طرح حوزه علمیه برای احیای کارکردهای مسجد
وی افزود: حوزه علمیه طرح «مسجد تراز اسلام و انقلاب اسلامی» را در دستور کار دارد که به همه طلبه‌های طرح هجرت هم ابلاغ شده است و این طلبه‌ها موظفند آن را پیاده‌سازی کنند. البته باید بدانیم جامعه ما به کارکردهای حداقلی مسجد عادت کرده است و برای تحقق این تحول، نیازمند زمان هستیم. مبلغان هم نیازمند آموزش هستند. اجرای این طرح در برخی مناطق شروع شده که نتایج آن به صورت محسوس مشهود است. در این طرح، مردم و جوان‌ها نسبت به مسجد احساس مسئولیت بیش‌تری می‌کنند.
ملانوری گفت: هم‌اکنون برای احیای کارکردهای مسجد، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طرح «محله اسلامی»، سازمان تبلیغات اسلامی طرح «امام محله» و حوزه علمیه طرح «مسجد تراز» را در دستور کار دارند که این طرح‌ها در ماهیت و هدف اختلافی با هم ندارند و حتی مکمل یکدیگر هم هستند.
پیش‌تر خبرگزاری فارس در پرونده احیای کارکردهای مسجد از مشکلات مختلف این خانه‌های خدا گفته بود که می‌توانید در ادامه بخوانید:
آمار غیررسمی از وضع مساجد/ طلبه‌ها دوست ندارند امام جماعت شوند!
با امام جماعت پاره‌وقت، نمی‌شود مسجد را احیا کرد
ذاکر: ۱۰۰۰ مسجد در تهران غیرفعال است/ نیمی از مساجد کشور امام جماعت ندارند
طلبه‌ای که با ماهی ۲ میلیون تومان حقوق، مسجدی را بعد از ۵ سال تعطیلی احیا کرد
سند ملی مسجد؛ نسخه شفابخشی که روند تصویبش کُند پیش می‌رود
آنچه در سند ملی مسجد درباره امام جماعت گفته شده است
سازمان تبلیغات اسلامی ۶ هزار مسجد کشور را ظرفیت‌سنجی می‌کند
این طلبه برای فعال شدن مسجد، هیأت در آن راه انداخت
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه های علمیه مسجد معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه های علمیه تربیت امام جماعت کارکردهای مسجد برای تبلیغ حوزه علمیه طرح هجرت طلبه ها عرصه ها بیش تر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۹۱۶۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بودجه دولتی برای حوزه‌های علمیه | جمع مبلغ نهاد‌های فرهنگی و مذهبی ۶۷ هزار میلیارد تومان!
روزنامه جمهوری اسلامی به انتقاد از تخصیص بودجه دولتی برای حوزه های علمیه و حرم امام خمینی پرداخت.
این روزنامه نوشت: به مناسبت بررسی بخش هزینه‌های لایحه بودجه کل کشور سال ۱۴۰۳ فهرستی از بودجه‌های پیشنهادی دولت برای نهاد‌های فرهنگی و مذهبی در فضای مجازی و رسانه‌ها منتشر شد که با اعتراض‌هائی همراه است.
اعتراض‌ها عموماً بر این محور‌ها متمرکز هستند که در شرایط دشوار اقتصادی کشور چرا به این نهاد‌ها بودجه تعلق می‌گیرد و یا چرا چنین مبالغ زیادی برای آن‌ها پیشنهاد شده است؟ محور دیگر اعتراض نیز اینست که این نهاد‌ها تأثیر ملموسی بر زندگی مردم ندارند و به همین دلیل تخصیص چنین بودجه‌هائی به آن‌ها منطقی نیست.
طبق آنچه در فهرست منتشرشده آمده، جمع مبلغ پیشنهادی برای نهاد‌های فرهنگی و مذهبی ۶۷۰ هزار میلیارد ریال است که البته رقم قابل توجهی است.
بدون اینکه درباره محور‌های اعتراضات یادشده قضاوتی داشته باشیم، بر این نکته تأکید می‌کنیم که بعضی از نهادهائی که نامشان در فهرست آمده اصولاً وجودشان ضرورتی ندارد، بعضی دیگر از آن‌ها خاصیتی ندارند، تعدادی نیز به میزان بودجه‌ای که برای آن‌ها پیشنهاد شده اثربخشی ندارند و در مورد حرم امام خمینی نیز همانطور که در سال‌های گذشته بار‌ها تذکر دادیم اصولاً اینهمه توسعه و خرج‌تراشی خلاف مشی خود امام است. باقی می‌ماند بودجه‌ای که برای حوزه‌های علمیه پیشنهاد شده که اشکال اساسی آن مربوط به استقلال روحانیت است.
در سال‌های گذشته هنگامی که به تخصیص بودجه دولتی برای حوزه‌های علمیه و نهاد‌های مرتبط با آن‌ها انتقاد می‌کردیم، بعضی از طلاب و علما در قالب گلایه به ما می‌گفتند مگر از وضع شدیداً فلاکت‌بار طلاب و روحانیین از نظر معیشت خبر ندارید که به بودجه مربوط به حوزه‌های علمیه اعتراض می‌کنید؟
جواب این بود و اکنون نیز اینست که می‌دانیم بسیاری از طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه و حتی علمای شهرستان‌ها با فقر و ناداری دست و پنجه نرم می‌کنند و تعداد زیادی از آن‌ها بخش قابل توجهی از وقت خود را به کار‌های خدماتی از قبیل پیک موتوری، مسافرکشی و تمیز کردن خانه‌ها و شرکت‌ها مشغولند تا بتوانند از عهده حداقل هزینه زندگی برآیند. با اینحال به دلایل متعدد معتقدیم روحانیت نباید از بودجه دولتی ارتزاق کند.
ممکن است افرادی به دلایل خاصی که دارند، اعتقادی به آنچه ما به عنوان دلایل متقن برای ضرورت اجتناب روحانیت از پذیرش بودجه دولتی مطرح می‌کنیم نداشته باشند. این، حق طبیعی آنهاست که اینگونه فکر کنند و از تخصیص بودجه دولتی به حوزه‌های علمیه دفاع نمایند. می‌بینیم که در عمل نیز تفکر آن‌ها بر کشور حاکم است و متولیان امور به آنچه دیگران با نیت خیرخواهی و مصلحت‌اندیشی برای روحانیت می‌گویند اعتنائی نمی‌کنند و ترتیب اثر نمی‌دهند.
مهمترین دلیل برای این تفکر که حوزه‌های علمیه و دستگاه‌های مرتبط نباید از بودجه دولتی ارتزاق کنند اینست که وابسته شدنشان به بودجه دولتی آن‌ها را به دولت و حکومت وابسته می‌کند و استقلال را که سرمایه اصلی روحانیت است از آن سلب می‌نماید.
هیچکس نمی‌تواند ادعا کند که روحانیت می‌تواند به بودجه دولتی وابسته باشد و در عین حال استقلال خود را هم حفظ کند. علت اینکه امام خمینی هرگز اجازه استفاده حوزه‌های علمیه از هیچ بودجه‌ای غیر از آنچه مردم با طیب خاطر به آن‌ها می‌دهند را ندادند، همین بود که آن را با استقلال روحانیت در تضاد می‌دانستند.
تجربه چند دهه اخیر نیز بر صحت نظر امام خمینی مهر تأیید گذاشته است. مراجع صاحب‌نام و ذی‌نفوذی مانند مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی و آیت‌الله صافی گلپایگانی نیز بر همین عقیده بودند و همین مسیر را ادامه دادند.
نکته دیگری که باید مورد توجه روحانیت قرار گیرد اینست که تنگنا‌های معیشتی در حال حاضر به آن‌ها اختصاص ندارد. این، گرفتاری بزرگی است که ده‌ها میلیون نفر از مردم کشورمان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. افتخار روحانیت در طول تاریخ این بود که مانند ضعیف‌ترین اقشار جامعه زندگی می‌کرد و به همین دلیل، خودش محبوب و کلامش نافذ بود.
حالا هم باید مانند مردم عادی زندگی کند تا مردم پذیرایش باشند. مردم وقتی استقلال روحانیت را ببینند و احساس کنند که حامی آن‌ها و زبان گویای آنهاست، حاضرند هرچه دارند را با روحانیت تقسیم کنند تا این نهاد باقی بماند و بتواند در مقاطع حساس در برابر ظلم و ناروا بایستد.
خوبست این را هم به عنوان نکته پایانی بگوئیم که بودجه‌های دریافتی حوزه‌ها بیش از آنکه صرف طلاب نیازمند شود به پشت‌میزنشینانی می‌رسد که حوزه‌های علمیه بدون آن میز‌ها هم می‌توانند ادامه حیات بدهند و چه بسا حیات بهتر. با توجه به این واقعیت‌ها آیا بهتر نیست روحانیت خودش پیش‌قدم شود و از گرفتن بودجه دولتی خودداری کند؟
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»